در روزهای گذشته شما را با شیوه‌ی ساخت و فروش آثار در قالب NFT آشنا کردیم. توکن غیر قابل تعویض یا NFT یک دارایی دیجیتالی بر بستر بلاک‌چین محسوب می‌شود که شناسه‌ای منحصر به‌فرد دارد. این شناسه‌ی منحصر به‌فرد بلاک‌چین می‌تواند به دارایی‌های دیجیتال مانند بازی‌های ویدیویی، آثار هنری و حتی موسیقی و عکس و میم تعلق بگیرد.
NFT در حال تبدیل شدن به یک دو قطبی است. بعضی از افراد، از این ایده که بتوانند مالکیت تصویر سگ معروف دوج کوین را داشته باشند خوشحال‌اند. در حالی که بعضی به جنبه‌های تاریک‌تری که ممکن است پشت این بازار مجازی باشد و بعدا آشکار شود فکر می‌کنند.
NFT چیزهای زیادی برای دوست داشتن دارد، اما ریسک‌هایی هم وجود دارند که نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت. برای آشنا شدن با این خطرها، در ادامه‌ی این مطلب با ما همراه شوید:
۱. ممکن است از شما کلاه‌برداری شود
در نگاه کلی، تجارت الکترونیک همیشه به‌نوعی قمار شبیه بوده است. به‌همین دلیل است که فروشندگان نام‌داری مانند آمازون به سطح بالایی از قدرت رسیده‌اند. اگر خودمان محصولات مورد نیازمان را از قفسه‌های فروشگاه برنمی‌داریم، چطور می‌توانیم به تجارتی که با طرف مقابل انجام می‌دهیم اعتماد کنیم؟
بدون نام یا چهره‌ای که بتوان به آن اعتماد کرد، اینترنت واقعا به یک نسخه از غرب وحشی تبدیل می‌شود. بنابراین، راه‌های بسیاری برای کلاه‌برداری از شما در هنگام خرید یک NFT وجود دارد:
- بازار جعلی
- فروشنده‌ی جعلی (معمولا خود را به‌جای هنرمند واقعی معرفی می‌کنند و آثار کپی شده را با قیمتی کمتر از آثار اصلی برای فروش قرار می‌دهند)
- فروشندگان تایید نشده
تمامی موارد بالا از جمله نگرانی‌هایی هستند که متوجه خریداران خواهند بود، اما سرمایه‌گذاران چطور؟ اگر شما یک سرمایه‌گذار باشید، باز هم باید از شیوه‌های کلاه‌برداری، به‌ویژه پروژه‌های جعلی و هنرمندان غیر قابل اعتماد که سعی دارند خیلی سریع ثروت‌مند شوند، آگاه باشید تا روی گزینه‌ی غلط سرمایه‌گذاری نکنید.
از هر چیزی که به‌طرز مشکوکی ارزان یا خیلی خوب به‌نظر می‌رسد دوری کنید. اما مانند هر حوزه‌ی دیگری در تجارت الکترونیک، سرمایه‌داری در اینجا هم حرف اول را می‌زند و همیشه باید راهی پیدا کنید که جلوتر از کلاه‌برداران باشید.
۲. NFT دوست‌دار محیط زیست نیست
رمزارزها تغییرات بسیاری در دنیای ما ایجاد کرده‌اند، اما یکی از مشکلاتی که هیچ‌کس نمی‌تواند آن را انکار کند این است که این صنعت به‌طور واضحی بر محیط زیست ما تاثیر منفی دارد. رایانه‌هایی که داده‌های بلاک‌چین را ایجاد می‌کنند پیوسته و با ظرفیت بسیار بالایی در حال کار هستند.
مدتی قبل مطالعه‌ای انجام شد تا میزان دقیق مصرف انرژی در شیوه‌ی اثبات کار مشخص شود. نتیجه‌ی این تحقیق مشخص کرد که استخراج رمزارزها بیشتر از استخراج مس، طلا و پلاتین به محیط زیست آسیب می‌زند. همچنین، در فاصله‌ی بین ژانویه‌ی ۲۰۱۶ تا ژوئن ۲۰۱۸، استخراج رمزارز به‌تنهایی بین ۳ میلیون تا ۱۵ میلیون تن کربن دی اکسید منتشر کرد، آن‌هم در شرایط بحرانی امروز کره‌ی زمین!
طرفداران حفظ محیط زیست همیشه صنایع مختلف و به‌خصوص صنایع سنگین را به‌دلیل اثرات منفی این‌چنینی بر محیط زیست مورد انتقاد قرار می‌دهند و مسلما نباید استخراج رمزارزها را هم از این قاعده مستثنی دانست.
۳. NFT هنر نیست و از هنرمند حمایت نمی‌کند!
بخشی از موفقیت دنیای NFT صرفا ناشی از بخت خوش صاحبان اثر است. برای مثال، مالک سگ معروفی که به‌عنوان آیکن دوج کوین شناخته می‌شود شاید هیچ‌گاه فکرش را هم نمی‌کرد که یک عکس تصادفی از سگش در سال ۲۰۲۱ به ارزشی بیش از ۴ میلیون دلار برسد. البته ممکن است بعضی در دفاع از NFT بگویند که چنین چیزی اکنون در جهان هنر هم وجود دارد که نباید این‌گونه باشد.
بحث درباره‌ی هنر عامه‌پسند و هنر اصیل همواره وجود داشته و بسیاری معتقدند آنچه امروز خیلی از هنرمندان سعی دارند به‌عنوان سبکی نو و اثری آوانگارد به مخاطب معرفی کنند چیزی جز یک کار پوچ و بی‌ارزش نیست. اما چه‌کسی صلاحیت اعطای عنوان «هنر اصیل» یا «هنر واقعی» به یک اثر را دارد؟
در شرایط ایده‌آل، کسانی که با اصالت و از صمیم قلب کار می‌کنند می‌توانند هنرمند اصیل نامیده شوند؛ یعنی همان هنر برای هنر. اما در واقعیت، کسی که توانایی خرید آثار هنری را داشته باشد تصمیم گیرنده‌ی نهایی است. مفهوم عرضه و تقاضا بسیار ساده است؛ اگر یک هنرمند ببیند که خلق یک اثر سطحی و احمقانه برای کسب درآمد مناسب جواب می‌دهد، معمولا دیگر سعی نخواهد کرد که فراتر از تمایلات و تصورات خریداران آثارش را جستجو کند.
NFT می‌تواند مشوق هنرمندان متعهد، صادق و مشتاق باشد تا بتوانند بهترین‌های خود را به جهان ارائه کنند. اما به‌جای آن، می‌بینیم که کارت‌های دیجیتالی سایبرپانک در حال خرید و فروش هستند!
اگر این افراد که قدرت تعیین کننده‌ای دارند، تصمیم بگیرند روی NFT گربه‌ی Nyan یا هر اثر سطحی دیگری سرمایه‌گذاری کنند، آینده هیچ‌گاه این فرصت را نخواهد داشت که هنرمندان واقعی امروز را به‌درستی بشناسد و آثار آن‌ها را درک کند.
۴. شما هیچ‌وقت واقعا مالک یک NFT نخواهید بود
آیا معنی ارزش تغییر کرده است؟ اگر میلیون‌ها نفر از یک تصویر لذت ببرند، آیا این تصویر همان‌قدر ارزشمند است که یک اثر سنتی ارزش دارد؟
یک تابلو یا یک مجسمه می‌تواند فقط به یک کلکسیونر متعلق باشد و باقی افراد نهایتا می‌توانند عکسی از آن اثر را در اختیار داشته باشند. در دنیای NFT هم شما حق مالکیت یک اثر را پرداخت می‌کنید، اما هم‌زمان میلیون‌ها نفر دیگر می‌توانند آن عکس، قطعه‌ی موسیقی، بازی، دیجیتال آرت و … را به‌رایگان در اختیار داشته باشند.
یک لطیفه با این مضمون وجود دارد: چرا باید تابلوی مونا لیزا را ۸۶۰ میلیون دلار بخرم وقتی می‌توانم عکس آن را رایگان در ویکی‌پدیا ببینم؟
در واقعیت، حتما نیاز نیست شما مالکیت یک اثر را در اختیار داشته باشید تا بتوانید از آن لذت ببرید. اما آیا این به معنی سرقت است؟ اگر چنین است، ما از چه کسی سرقت می‌کنیم؟ از مالک اثر (کسی که اثر را خریده) یا از کسی که آن را خلق کرده؟
البته باید گفت که تنها به این دلیل که NFT در زمینه‌ی محتوای خلاقانه خیلی جدی نیست، نمی‌توان آن را نادیده گرفت؛ زیرا هنرمندان، سرمایه‌گذاران و اهالی فناوری همگی بخشی از این حوزه هستند.
اقتصاد مانند موتور فیزیکی نیست؛ این عامل مهم زندگی اجتماعی بشر بر اساس آنچه مردم می‌توانند بخرند و آنچه پس از رفع نیازهای اولیه به دنبالش می‌روند به پیش خواهد رفت. این خود ما هستیم که ارزش را مشخص می‌کنیم و همیشه گفته‌اند: «قدرت زیاد، مسئولیت بزرگی هم به دنبال دارد».
در اقتصاد نمی‌توان به مردم گفت که باید چه کنند، آن‌ها راهی را انتخاب می‌کنند که کمترین سختی را دارد و با هر مبلغی که کسب یا خرج می‌کنند یک قدم دیگر به جلو می‌گذارند. ثروت ما می‌تواند ثروت دیگران را هم بسازد و کسانی که ثروت را به‌دست می‌آورند، می‌توانند آینده را (چه خوب و چه بد) رقم بزنند.
منبع: MakeUseOf
